Truyện Kiều của Nguyễn Du là một kiệt tác văn học Việt Nam, nổi tiếng với giá trị nhân đạo sâu sắc và nghệ thuật miêu tả tài tình. Đoạn trích “Chị Em Thúy Kiều” đã khắc họa thành công vẻ đẹp tuyệt sắc của hai nàng Kiều và Vân, đồng thời hé lộ những dự báo về số phận tương lai của họ. Bài viết này của Hành Trình Khởi Nghiệp sẽ phân tích giá trị vẻ đẹp trong đoạn trích này.
Nguyễn Du sinh năm 1765, tên chữ Tố Như, là một đại thi hào của dân tộc. Ông trải qua nhiều biến động lịch sử và có vốn sống phong phú, điều này ảnh hưởng sâu sắc đến sáng tác của ông. “Chị Em Thúy Kiều” nằm trong tác phẩm Truyện Kiều, được viết theo thể thơ lục bát, kể về cuộc đời đầy bi kịch của nàng Kiều.
Đoạn trích mở đầu bằng việc giới thiệu hai chị em:
“Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân
Tác giả sử dụng từ “tố nga” để khẳng định vẻ đẹp tuyệt trần của hai nàng. Ngay sau đó, Nguyễn Du tập trung miêu tả vẻ đẹp của Thúy Vân:
“Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang
Hoa cười, ngọc thốt đoan trang
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da”
Thúy Vân sở hữu vẻ đẹp phúc hậu, đoan trang, được ví như trăng rằm, hoa tươi, tuyết trắng. Vẻ đẹp ấy hài hòa với thiên nhiên, khiến “mây thua nước tóc tuyết nhường màu da”.
Nêu và phân tích giá trị vẻ đẹp trong bài thơ chị em Thúy Kiều
Vẻ đẹp phúc hậu của Thúy Vân
Nếu Thúy Vân mang vẻ đẹp hoàn mỹ, thì Thúy Kiều lại sắc sảo, mặn mà hơn:
“Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn:
Làn thu thủy, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh
Đôi mắt Kiều được ví như “làn thu thủy, nét xuân sơn”, thể hiện sự thông minh, sâu sắc và linh hoạt. Vẻ đẹp của Kiều khiến thiên nhiên phải ghen tị, “hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh”. Điều này dự báo về một cuộc đời đầy sóng gió phía trước.
Đại thi hào Nguyễn Du – tác giả của Truyện Kiều
Không chỉ đẹp về ngoại hình, Kiều còn tài năng xuất chúng:
“Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa, đủ mùi ca ngâm.
Cung thương làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt Hồ cầm một trương.”
Kiều thông thạo cầm, kỳ, thi, họa và đặc biệt là tài năng âm nhạc vượt trội. Tiếng đàn của nàng mang đậm nỗi niềm tâm sự, dự báo cho số phận bi thương sau này. Cuối đoạn trích, tác giả miêu tả cuộc sống khuê các của hai chị em:
“Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai
Dù sống trong nhung lụa, nhưng hai nàng vẫn bị ràng buộc bởi lễ giáo phong kiến. Hình ảnh “trướng rủ màn che” vừa thể hiện sự kín đáo, vừa ẩn chứa sự tù túng, bó buộc của xã hội đương thời.
Vẻ đẹp tài sắc vẹn toàn của Thúy Kiều
Tóm lại, đoạn trích “Chị Em Thúy Kiều” đã khắc họa thành công vẻ đẹp tương phản của Thúy Vân và Thúy Kiều, đồng thời ngầm dự báo về số phận khác nhau của hai nàng. Nguyễn Du đã sử dụng ngôn ngữ tài tình, nghệ thuật ước lệ, tượng trưng, ẩn dụ, nhân hóa để tạo nên những bức tranh tuyệt đẹp về người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Đoạn trích không chỉ là lời ngợi ca vẻ đẹp mà còn là tiếng nói thương cảm cho số phận của người phụ nữ tài sắc trong xã hội xưa.
