Chơi hụi, hay còn gọi là họ, biêu, phường, là một hình thức giao dịch tài chính phổ biến trong cộng đồng người Việt. Vậy chơi hụi là gì? Bài viết này của Hành Trình Khởi Nghiệp sẽ giải đáp chi tiết về luật chơi, cách ghi sổ hụi, rủi ro tiềm ẩn và cách hạn chế rủi ro khi tham gia.
Chơi hụi là gì? Cách chơi hụi như thế nào? Có vi phạm luật không?
Theo Điều 471 Bộ luật Dân sự, hụi là hình thức giao dịch tài sản dựa trên thỏa thuận của một nhóm người, quy định về số lượng thành viên, thời gian, số tiền hoặc tài sản góp, cách thức lĩnh hụi và quyền lợi, nghĩa vụ của mỗi người. Hụi được tổ chức với mục đích tương trợ, và nếu có lãi thì phải tuân thủ quy định về lãi suất. Nghiêm cấm tổ chức hụi dưới hình thức cho vay nặng lãi.
Khái Niệm và Thuật Ngữ trong Chơi Hụi
Một số thuật ngữ quan trọng cần nắm rõ khi tìm hiểu về chơi hụi:
- Dây hụi: Hệ thống gồm nhiều người tham gia.
- Chủ hụi: Người tổ chức, thu tiền và chịu trách nhiệm.
- Con hụi: Thành viên tham gia đóng hụi.
- Đóng hụi: Khoản tiền cố định đóng theo kỳ hạn.
- Hốt hụi: Nhận toàn bộ số tiền hụi.
- Bể hụi: Con hụi không đóng hoặc bỏ trốn.
- Giựt hụi: Chủ hụi lừa đảo, ôm tiền bỏ trốn.
- Hụi chết: Con hụi đã hốt và đang trả lãi.
- Hụi sống: Con hụi chưa hốt, đang nhận lãi.
Hướng Dẫn Ghi Sổ Hụi
Sổ hụi do chủ hụi lập ra để quản lý tiền bạc và các vấn đề liên quan đến con hụi. Nội dung sổ hụi bao gồm:
- Thông tin buổi họp (ngày, tháng, địa điểm).
- Danh sách thành viên (tham gia và vắng mặt).
- Kết quả thảo luận và quyết định.
- Kế hoạch và báo cáo.
- Vấn đề cần giải quyết.
- Tên và chức vụ người ghi sổ, người đại diện.
Cách Lập Sổ Hụi Chi Tiết:
- Chọn phương pháp ghi sổ: Theo chứng từ hoặc theo số tài khoản.
- Tạo tài khoản tài chính: Tài khoản thu, chi, vốn,…
- Ghi lại giao dịch: Ngày, số tiền, tài khoản, mô tả.
- Kiểm tra và xác nhận: Đảm bảo thông tin chính xác.
- Cập nhật thường xuyên: Ghi nhận giao dịch và thay đổi mới.
Nguyên Tắc Tổ Chức và Điều Kiện Tham Gia
Nguyên tắc: (Theo Nghị định 19/2019/NĐ-CP)
- Tuân thủ pháp luật dân sự.
- Mục đích tương trợ lẫn nhau.
- Cấm lợi dụng hụi để cho vay nặng lãi, lừa đảo.
Điều kiện tham gia:
- Từ đủ 18 tuổi, có năng lực hành vi dân sự.
- Từ 15-18 tuổi, có tài sản riêng và được người đại diện đồng ý.
- Đáp ứng các điều kiện thỏa thuận trong dây hụi.
Điều kiện làm chủ hụi:
- Từ đủ 18 tuổi, có năng lực hành vi dân sự.
- Được hơn 1/2 thành viên bầu (nếu tự tổ chức).
- Đáp ứng các điều kiện thỏa thuận trong dây hụi.
Thỏa Thuận trong Dây Hụi
Văn bản thỏa thuận cần bao gồm:
- Thông tin cá nhân của chủ hụi và thành viên.
- Số lượng thành viên.
- Phần hụi.
- Thời gian, kỳ mở hụi.
- Thể thức góp, lĩnh hụi.
- Lãi suất (nếu có), chuyển giao phần hụi, trách nhiệm, ký quỹ.
Gia Nhập, Rút Khỏi và Chấm Dứt Dây Hụi
Gia nhập:
- Được chủ hụi và tất cả thành viên đồng ý.
- Có đủ tài sản để góp hụi.
Rút khỏi:
- Thành viên đã lĩnh hụi: Đóng đủ phần hụi chưa góp.
- Thành viên chưa lĩnh hụi: Nhận lại phần hụi đã góp.
- Trường hợp thành viên qua đời: Thực hiện theo luật thừa kế.
Chấm dứt:
- Hoàn thành mục đích.
- Theo thỏa thuận.
- Theo quy định pháp luật.
Hướng Dẫn Chơi Hụi 5 Triệu
Có hai hình thức chơi hụi: không lãi và có lãi. Ví dụ minh họa với dây hụi 5 triệu/tháng, 10 thành viên, kỳ đóng 3 ngày/lần:
Chơi Hụi Không Lãi:
Mỗi người đóng 50.000đ/kỳ. Người hốt đầu tiên nhận 5 triệu.
Chơi Hụi Có Lãi:
Người hốt trước chịu lãi cho người hốt sau. Lãi được trừ vào tiền đóng hụi của người khác. Ví dụ, người hốt đầu tiên chịu lãi 45.000đ/kỳ, nhận 5 triệu và đóng 95.000đ/kỳ. 9 người còn lại đóng 45.000đ/kỳ.
Có Nên Tham Gia Chơi Hụi?
Chơi hụi giúp huy động vốn nhanh, lãi suất không quá cao. Tuy nhiên, cần chọn chủ hụi uy tín để tránh rủi ro.
Rủi Ro và Cách Hạn Chế
Rủi ro:
- Bể hụi: Con hụi bỏ trốn.
- Giựt hụi: Chủ hụi lừa đảo.
- Bán hụi: Bán dây hụi khống.
Cách hạn chế:
- Có văn bản thỏa thuận rõ ràng, công chứng.
- Yêu cầu chủ hụi đăng ký với ủy ban địa phương.
- Mở tài khoản ngân hàng để giao dịch.
- Không tham gia dây hụi lãi suất quá cao (trên 20%/năm).
- Tìm hiểu kỹ thông tin về dây hụi, chủ hụi và thành viên.
Xử Lý Tranh Chấp
Tranh chấp được xử lý theo Luật Dân sự hoặc Luật Hình sự tùy theo tình huống.
Kết Luận
Chơi hụi có thể là giải pháp tài chính hữu ích nếu được thực hiện đúng cách và an toàn. Hiểu rõ luật chơi, rủi ro và cách hạn chế rủi ro là điều cần thiết cho bất kỳ ai muốn tham gia. Hy vọng bài viết của Hành Trình Khởi Nghiệp đã giúp bạn hiểu rõ hơn về chơi hụi là gì.
