Mâm ngũ quả ngày Tết là một phần không thể thiếu trong văn hóa Việt Nam, thể hiện lòng thành kính với tổ tiên và ước mong một năm mới tốt lành. Tuy nhiên, ý nghĩa mâm ngũ quả lại có sự khác biệt giữa ba miền Bắc, Trung, Nam. Hãy cùng “Hành Trình Khởi Nghiệp” tìm hiểu chi tiết về sự khác biệt này.
Mâm ngũ quả miền Trung
Mâm ngũ quả ngày Tết không chỉ đẹp mắt mà còn mang nhiều ý nghĩa sâu sắc.
Con số 5 trong mâm ngũ quả tượng trưng cho ngũ hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ) và ngũ phúc (Phúc, Quý, Thọ, Khang, Ninh). Mỗi loại quả lại mang một ý nghĩa riêng, tùy thuộc vào vùng miền và quan niệm dân gian.
Sự Khác Biệt Mâm Ngũ Quả 3 Miền
Miền Bắc
Người miền Bắc thường chọn chuối xanh, bưởi, phật thủ, hồng, quất, ớt để bày mâm ngũ quả.
Mâm ngũ quả miền Bắc
- Chuối xanh: tượng trưng cho sự sum vầy, che chở.
- Bưởi: tượng trưng cho sự giàu sang, may mắn.
- Phật thủ: tượng trưng cho bàn tay Phật che chở.
- Quất: tượng trưng cho sự sung túc, tài lộc.
- Hồng, ớt đỏ: tượng trưng cho sự may mắn, thành đạt.
Mâm ngũ quả miền Bắc thường được bày theo hình tháp, chuối xanh đặt dưới cùng làm đế, các loại quả khác xếp lên trên.
Miền Nam
Người miền Nam chuộng câu “Cầu sung vừa đủ xài”, nên mâm ngũ quả thường có mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài.
Mâm ngũ quả miền Nam
- Mãng cầu: cầu mong mọi điều như ý.
- Sung: mong muốn sự sung túc, đầy đủ.
- Dừa: mong cuộc sống viên mãn, đủ đầy.
- Đu đủ: mong muốn sự thịnh vượng, phát triển.
- Xoài: mong muốn tiêu xài không thiếu thốn.
Ngoài ra, người miền Nam còn có thể thêm dưa hấu, thơm (dứa) vào mâm ngũ quả. Họ thường kiêng kỵ các loại quả có tên gọi mang ý nghĩa không tốt như chuối (chúi nhủi), lê (lê lết), cam (cam chịu).
Miền Trung
Mâm ngũ quả miền Trung chịu ảnh hưởng của cả hai miền Bắc và Nam, không quá cầu kỳ về chủng loại. Người miền Trung thường chọn các loại quả tươi ngon, sẵn có theo mùa như thanh long, chuối, dưa hấu, mãng cầu, dứa, sung, cam, quýt.
Cách bày trí cũng không có quy tắc cố định, miễn sao hài hòa và đẹp mắt.
Ý Nghĩa Chung Của Một Số Loại Quả
- Thanh long: Rồng mây hội tụ, thể hiện sự phát tài phát lộc.
- Dưa hấu: Căng tròn, đỏ tươi, tượng trưng cho sự may mắn, ngọt ngào.
- Lựu: Nhiều hạt, tượng trưng cho con đàn cháu đống.
- Đào: Thể hiện sự thăng tiến trong sự nghiệp.
- Táo: Phú quý, giàu sang.
Lưu Ý Khi Chọn Trái Cây
Nên chọn trái cây tươi, không bị dập nát, tránh các loại quả có gai nhọn hoặc mùi quá nồng. Không nên rửa quả trước khi bày lên mâm ngũ quả vì sẽ làm quả nhanh hỏng.
Tóm lại, mâm ngũ quả ngày Tết mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện nét đẹp văn hóa của người Việt. Dù có sự khác biệt về cách lựa chọn và bày trí giữa ba miền, nhưng tất cả đều hướng đến mong ước về một năm mới an khang, thịnh vượng. “Hành Trình Khởi Nghiệp” hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết.
